آچار جغجغه از انواع آچار است که عملیات باز و بسته کردن پیچ و مهره را تا حد امکان ساده کرده است و برای مکانهایی مورد استفاده قرار میگیرد که جای چرخش دست کمی داشته باشند. احتمالا نام این آچار را بهخاطر صدایی که در هنگام کار از خود تولید میکند انتخاب کرده باشند. آچار جغجغه دقیقا چیست و چگونه عمل میکند؟ استفاده از آن برای چه شرایطی توصیه میشود و لازم است؟ انواع آن کدامند؟ برای پاسخ به تمامی این سوالات تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آچار جغجغه یا به انگلیسی Ratcheting Wrench یکی ازانواع آچار است که از مکانیزم هرزگردی در ساختار آن استفاده شده است. این مکانیزم برای گردش به هر دو سمت قابل تنظیم است و به ما کمک میکند تا بتوانیم بدون نیاز به برداشتن آچار از روی مهره، آن را سر جای خود بچرخانیم. مکانیزم هرزگردی درواقع یک سیستم فنری است که نیاز به برداشتن دست و بلند کردن آچار برای هر بار چرخش آن را از میان برمیدارد.
انواع این آچاربعضا دارای سریهای قابل تعویض هستند و نمونههای آن با سری ثابت نیز وجود دارد. وقتی با آچارهای معمولی کار میکنید، حتما باید با هر بار چرخاندن آچار، آن را از روی مهره بردارید و دوباره آن را روی مهره قرار دهید تا قادر به پیچاندن بیشتر مهره باشید. اما در این آچارها این نیاز بهطور کلی رفع شده است و میتوانیم بدون برداشتن آچار از روی مهره، آن را باز یا بسته کنیم. این قابلیت سبب میشود تا سرعت انجام کار بهمراتب بالاتر رفته و زمان کمتری از ما بگیرد.
آچار جغجغه یک چرخ دنده اصلی دارد که گردش آن توسط یک یا دو ضامن فنری کنترل میشود. در مدلهای مختلف این آچار میتوانید قبل از استفاده، سمت گردش ضامن را انتخاب کنید تا در جهت موافق با کار شما عمل کند. با چرخش چرخ دنده آچار، چرخ دنده ضامن نیز عمل میکند و از یک سمت هرز میگردد و از سمت دیگر مانع گردش چرخ دنده میشود.
به این ترتیب با سفت یا شل کردن مهره، میتوانید آچار را درجا به عقب برگردانید ودوباره ادامه گردش مهره را انجام دهید. در انواع ساده و تک ضامنی این آچارها نیز میتوانید با قراردادن سمت دیگر آچار، مهره را در سمت مخالف باز یا بسته کنید. در انواع دوضامنه آن نیز تنها کافی است به کمک یک کلید اهرمی، جهت گردش آن را تعویض کنید.
چزخ دنده اصلی آچار جغجغه دارای تعداد لبههای مختلفی است. تعداد این لبهها یا دندانهها هرچه بیشتر باشد، امکان عملکرد آچار در بازه کمتری ایجاد میشود و این به معنی آن است که میتوانید از آچار در فضاهایی که جای دست کمتری دارند استفاده کنید. دندانههای کمتر این آچار اما به فضای دست بیشتری برای گردش نیاز دارد. پس اگر در محیطی کار میکنید که فضای چرخش دست کمی دارد، باید آچارهایی با دندانههای بیشتر را انتخاب کنید.
انواع آچار جغجغه را براساس مکانیزم و نوع طراحی آنها میتوان به دستههای مختلفی تقسیم کرد که درادامه آنها را مورد بررسی قرار میدهیم.
انواع معمولی این آچارها شامل یک سری آچار با اندازههای متفاوت است که بسته به اندازه و سایز مهره مورد نظر باید آچار مناسب آن را بردارید. این آچارها معمولا در یک جعبه آچار در سایزهای مختلف موجود هستند. البته آچار جغجغه معمولی میتواند در نوعی ارائه شود که دارای سری قابل تعویض باشد. در اینصورت تنها کافی است که سری با اندازه مورد نظر خود را روی آچار نصب کنید.
در این نوع آچارها سری اچار به شکل استوانهای طراحی شده است و برای چرخاندن مهرههایی به کار میرود که چرخاندن آنها نیاز به انرژی و اصطکاک بیشتری دارد تا مانع از خوردگی مهره مربوطه شود. این نوع آچار خصوصا در مکانیکیها برای بازکردن موتور مورد استفاده است.
آچار آلن برای بازکردن پیچهای آلن طراحی شده است. این پیچها خصوصا در وسایل حساستر الکترونیکی یا دیگر وسایل صنعتی کاربرد دارند و برای چرخاندن آنها باید از سری مخصوص که براساس همان پیچ طراحی شده است استفاده کرد.
آچار جغجغه بادی یک دسته مکانیکی بزرگتر دارد. این نوع آچار که به کمک فشار هوا کار میکند نیاز به چرخاندن آچار با دست را بهطور کلی حذف کرده و از نیروی فشار هوا برای این کار استفاده میکند. نوع برقی این آچار قیمت بیشتری دارد و تعمیر آن گرانتر خواهد بود.
آچار ترکیبی معولا از یک سر جغجغهای و یک سر معمولی تشکیل شده است. این آچار ترکیبی برای هر نوع مهره مناسب است و بسته به نیاز میتوانید از هر یک از سرهای آن استفاده کنید. طول عمر این اچارها بسیار بالا است و به صورت دستی کار پیچاندن پیچ و مهره را انجام میدهند.
استفاده از آچار جغجغه میتواند موجب بالاتر رفتن سرعت انجام کار شود. وقتی از این نوع آچارها استفاده میکنید دیگر نیازی به برداشتن آچار از روی پیچ نیست. به همین علت، زمانی که برای انجام کار صرف میکنید تا حد چشمگیری کاهش پیدا میکند.
این نوع آچارها نیروی انسانی کمتری نیز صرف میکنند. البته این نیروی کمتر برای چرخاندن پیچ نیست، اما به همان دلیل که نیاز به برداشتن آچار از بین میرود، در مجموع کار با آنها به نیروی مصرفی کمتری نیاز دارد.
احتمالا مهمترین دلیل استفاده از این نوع آچارها، نیاز به فضای کمتری برای چرخاندن پیچ است. در شرایط عادی که از یک آچار معمولی استفاده میکنید، با هر بار چرخاندن آچار، پیچ یا مهره شما به اندازه مشخصی حرکت میکند. این اندازه مشخص برای چرخیدن نیاز به یک فضای خالی دارد. اما اچارهای جغجغهای با مکانیزم هرزگردی و تعداد بالای چرخدندههای خود میتوانند با چرخش بسیار کمتر، در فضای کوچکتر و محدودتری کار کنند.
جمعبندی
آچار جغجغه یکی از بهترین انتخابها برای کار در فضای محدود و حساس است. کارکردن با این وسایل نهتنها موجب مصرف کمتر انرژی میشود بلکه سرعت انجام کار را نیز بالاتر میبرد. اگر به یک آچار مناسب برای کارتان نیاز دارید سری به فروشگاه سایت بزنید و از انواع مختلف این آچارها دیدن نمایید. در پایان اگر هرگونه سوالی برای شما مطرح بود یا نظری در رابطه با این مطلب داشتید، آن را از طریق بخش نظرات زیر همین پست با ما در میان بگذارید.