وقتی قصد دارید با آچار ترکمتر پیچی را ببندید اما گشتاور لازم تولید نمی‌شود شاید تنها راهی که به ذهن برسد استفاده از آچار مولتی پلایر است.
آچار مولتی پلایر چیست ؟
ما در اینجا ابزاری را معرفی می‌کنیم که معمولاً در کنار آچار ترکمتر استفاده میشود و مشکل شما برای تولید گشتاور بیشتر را حل میکند. این ابزار آچار مولتی پلایر یا آچار گیربکسی نام دارد و مکملی برای آچار ترکمتر شما است.
آچار گیربکسی ( مولتی پلایر ) دارای محفظه‌ای استوانه‌ای از چرخ‌دنده‌ها است. این محفظه در یک انتهای خود مادگی و در انتهای دیگر هم نری دارد. مادگی برای چفت شدن با درایو آچاری مانند ترکمتر تعبیه شده است. به انتهای نری هم سوکت مناسب نصب میشود. همچنین آچار گیربکسی دارای قسمت تکیه‌گاهی است که هنگام کار با آن از لغزش آچار جلوگیری میکند.
سیستم چرخ‌دنده‌های آچار گیربکسی منظومه‌ای (اپیسیکلیک) است.
آچار مولتی پلیر در انواع مختلفی ساخته می‌شوند که از نظر مکانیزم تولید گشتاور با یکدیگر فرق دارند. نوع پرکاربرد این آچار از نوع دستی است و ابزاری کمکی برای آچار ترکمتر به‌حساب می‌آید.
در آچار گیربکسی گشتاورهای ورودی و خروجی داریم. گشتاور ورودی را کاربر وارد میکند. سیستم چرخ‌دنده‌های آچار گشتاور ورودی را به گشتاور خروجی که مقدار بیشتری دارد تبدیل میکند. در اینجا متوجه می‌شویم که ضریب تبدیلی برای آچارهای گیربکسی وجود دارد. این ضریب را در مشخصات آچار می‌آورند.
ضریب تبدیل در مولتی پلایر چگونه محاسبه می شود ؟
گشتاوری ورودی که توسط کاربر تولید میشود به وسیله مولتی پلایر به گشتاور خروجی به میزان بالاتری تبدیل میشود.ضریب تبدیل در مولتی پلیر های مختلف بسته به درایو و بزرگی چزخ دنده ها متفاوت است.
برای مثال در مولتی پلایر هزبرن مدل H79682700 که دارای درایو ورودی 3/4 و درایو خروجی 1اینچ میباشد ضریب تبدیل 1 به 5 است، این بدین معنی است که شما اگر 5 نیوتن متر به ابزار نیرو وارد کنید این مقدار نیرو را به 25 نیوتن متر تبدیل میکند.
سیستم منظومه‌ای برای چرخ‌دنده‌ها
محفظه‌ی چرخ‌دنده‌ها جزء اصلی بدنه‌ی یک آچار مولتی پلایر است. این چرخ‌دنده‌ها با دورانی که دارند گشتاور لازم برای باز و بسته کردن ییچ و مهره را تولید می‌کنند.
گفتیم که در آچار مولتی پلایر چرخ‌دنده‌ها در یک سیستم منظومه‌ای قرار می‌گیرند. در این سیستم بعضی از چرخ‌دنده‌ها محور ثابتی برای چرخش ندارند. سیستم منظومه‌ای در آچار مورد نظر از اجزای زیر تشکیل شده است:
- چرخ‌دنده‌ی خورشیدی
- چرخ‌دنده‌های سیاره‌ای
- پوسته‌ی داخلی محفظه
پوسته‌ی داخلی محفظه دایروی است و در سطح خود دندانه‌هایی دارد. همچنین محور این پوسته ثابت است. در اطراف پوسته‌ی داخلی تعدادی چرخ‌دنده‌ی سیاره‌ای قرار می‌گیرند که محور ثابتی ندارند. بیرونی‌ترین جزء هم چرخ‌دنده‌ی خورشیدی است.
هنگام استفاده از آچار گیربکسی گشتاوری که کاربر وارد میکند ابتدا به چرخ‌دنده‌ی خورشیدی می‌رسد. با چرخش جزء خورشیدی، اجزای سیاره‌ای هم تمایل به چرخش حول محور خود پیدا می‌کنند.
چرخ‌دنده‌های سیاره‌ای درگیر با دندانه‌های پوسته‌ی داخلی هستند اما نمی‌توانند پوسته‌ی داخلی را به حرکت دربیاورند چون محور پوسته ثابت است؛ برای همین دور آن می‌چرخند.
محورهای چرخ‌دنده‌های سیاره‌ای در آچار گیربکسی به صفحه‌ای بیرونی متصل هستند که نری به آن متصل است. با چرخش اجزای سیاره‌ای دور پوسته، نری هم به حرکت درمی‌آید.
کاربرد آچار مولتی پلایر به چه صورت است ؟
وقتی نمی‌توانیم با آچار ترکمتری که در دست داریم پیچی را باز یا بسته کنیم به این فکر می‌افتیم که آچاری با دسته‌ی بلندتر انتخاب کنیم. با دسته‌ی بلند شرایط برای تولید گشتاور بیشتر فراهم میشود.
انتخاب آچار ترکمتر با دسته‌ی بلند راهکاری خوب و آسان در محیط‌های باز است. اما برای محیط‌های تنگ و بسته چطور؟ چه راهکاری برای تولید گشتاور بیشتر در این محیط‌ها وجود دارد؟
وقتی در محیطی پیچ را باز و بسته می‌کنیم که آزادی عمل کمی داریم استفاده از یک آچار مولتی پلایر راهکار خوبی است. این آچار ابزاری کمکی برای آچار ترکمتر شما است و با مکانیزمی که دارد گشتاور کم ورودی را به گشتاور خروجی با مقدار بیشتر تبدیل میکند.
وقتی که با مولتی پلایر کار می‌کنیم علاوه‌بر آنکه گشتاوری را وارد می‌کنیم چرخ‌دنده‌های این آچار را با سرعتی می‌چرخانیم. این سرعت در نهایت به یک گشتاور اضافی تبدیل میشود که به نری آچار وارد میشود. در اینجا میبینیم که آچار گیربکسی گشتاوری اضافی برای ما تولید میکند که به گشتاور ورودی اضافه میشود.
در تصویر زیر نحوه صحیح استفاده از ترکمتر و آچار مولتی پلایر را با هم میبینیم
انواع آچار مولتی پلایر کدامند ؟
سه نوع آچار گیربکسی وجود دارد که در زیر نام می‌بریم:
- دستی
- هیدرولیکی
- بادی
دو نوع هیدرولیکی و بادی مکانیزمی الکترونیکی دارند و برای تولید گشتاور از منبع نیرویی استفاده می‌کنند که توسط انسان تولید نمی‌شود. اما نوع دستی الکتریکی نیست و در هر زمان و هر مکانی امکان استفاده از آن وجود دارد. منبع نیرو در آچار گیربکسی دستی انسانی است.
آچار مولتی پلایر هیدرولیکی از ریزپردازنده‌هایی بهره می‌برد که به‌کمک یک کنترل‌کننده‌ی داخلی، ضریب تبدیل گشتاور را تنظیم میکند. این نوع بهترین گزینه در محیط‌های صنعتی است که باید پیوسته پیچ و مهره‌هایی را ببندیم که سنگین هستند و نیروی انسانی برای این کار کافی نیست.
برای حفظ کاربری آچارهای گیربکسی هیدرولیکی باید بعد از هر 1000 ساعت کارکرد، آنها را بازرسی کنیم. این بازرسی باید حداقل هر یک سال انجام شود.
آچار گیربکسی بادی از منبع قدرت هوای فشرده برای تولید گشتاور استفاده میکند تا پیچ و مهره‌ای را باز یا بسته کنیم. کارکرد این نوع آچار ادامه‌دار و یکنواخت است.
استفاده از آچار مولتی پلایر دستی صرفاً صنعتی نیست و برای نیازهای معمول هم می‌توانیم به‌سراغ آن برویم. نوع دستی آچار گیربکسی سبک است و قابلیت جابه‌جایی دارد. از آنجا که منبع تولید نیرو برای این ابزار انسانی است از نظر شرایط زمانی و مکانی محدود نیستیم.
دسته :