متر لیزری چیست و چگونه کار مـی کند؟

متر لیزری چیست و کدام برند های آن در بازار وجود دارد. اگر قصد دارید این ابزار اندازه گیری مفید را تهیه و خریداری کنید، با ما همراه باشید. در این مقاله قصد داریم بصورت مختصر و مفید درباره ی متر لیزری ، برند ها ، امکانات و کارایی آن صحبت کنیم.

لیزر چیست ؟

عبارت لیزر  ( به انگلیسی: Laser  ) از حروف اول عبارت (Light Amplification by Stimulation Emession of Radiation   ) به معنای تقویت نـور به کمک نشر القایی تابـش گرفته شده است. نـور تولیدی از لیزر، همان نـور معمولی هست، تنهـا موردی کـه نـور تولید شده از لیـزر را از نـور هـای معمولی متمایز مـی کند هماهنگی و نظم ایجاد شده در نـور لیزری است. و این هماهنگی ویژگی هـای خاص و کاربرد هـای گوناگون آن را در زمـینه هـای مختلف، توجیه مـی کند.

فـرض کنید که یک کامـیون کمپـرسی پـر شده از ماسه داریم کـه ابتـدا دانه هـای ماسـه را یکی یکی( ذره ذره) بر روی شخصی کـه روی زمـین دراز کشیده مـی ریزیم، شخص هیچ گونه احساس فشار و ضربه و  یا حتی ناراحتی احساس نمـی کند. اگر همان ماسه را یک دفعه بر روی آن شخص بریزیم به نظر شما چه اتفاقی خواهد افتاد ، حدودا فرق نـور معمولی با نـورهـای حاصل از لیزر مشابه همـین مثال است.

به طور کلی لـیزرهـا انواع گوناگون و فراوانی دارند کـه وجه دسته بندی و تمایز انواع مختلف  لیزرهـا را پارامتر هـایی از قبیل نوع محیط فعال ( به محیطی گفته می شود کـه عمل لیزرزایی یا به عبارتی تقویت در آنجـا صورت مـی گیرد کـه مـی تواند جامد، مایع و گاز نیز باشد ) و نوع ساختار و شرایط فیزیکی حاکم بر آن تعیین مـی کنـد. لیـزرهـا هم مـی توانند به دو شکل پالسی و پیوسته تولید شوند کـه بستگی به هدف و کاربرد آن دارد.

کاربرد لیزر بسیار گسترده هسـت و با توجه به خصوصیات منحصر به فرد آن هر روز کاربرد هـای بسیار زیادی برایش مـی توان تصور کرد. دستگاه رایتـر ( دی وی دی رایتر ) و بلـوری منزل شما این تکنولوژی را دارد، پرینتر هـای لیـزری نیز دیگر نمونه های کاربرد آن است، بارکد خوان هـای موجود در فروشگاه هـا هم از لیزر بهر می برند و در کار هـای بی شماری مانند جراحی چشـم( لیزیک و لایزیک ) و جوشـکاری هـای مـیکرومتری گرفته تا آشکار سازی مواد تشکیل شده کـهکشـان هـای دور دست از لیزر اسـتفاده مـی شود.

اندازه گیری فاصله با کمک لیزر در متر لیزری

همان گونه کـه گفته شد لیزر باریک هـای از نـور ( نور باریک شده ) کنترل شده است. از جمله خصوصیت های این نـور، متمرکز  ( متمرکز در یک نقطه ) بودن آن است؛ پس باریکـه لیزر در صورت بر خورد با اجسـام در همان مسیر انتشـار بازتـاب شده و به اطراف نشر پیدا نمـی کند ( البته ما هم جسم و هم مـیزان انتشار را خیلی ایده آل در نظر گرفته ایم )؛ بنابراین ما مـی توانیم با داشتـن زمان انتشـار باریکـه لیزر و زمان بازگشت باریکـه لیزر، فاصله را با دقت بسیار مناسب حدس و محاسبه کنیم.

البته در عمل عوامـل بیشتـری از جمله خطا هـای محیطی به فرمول ما اضافه مـی گردد. به صورت خیلی ساده مـی توان گفت:

اگر لحظه t0 پالـس لیزری از سیستم به سمت هدف فرستاده شود و سیگنـال بازگشتی در لحظه t1 آشکار شود ( بازگشت پیدا کند)، با توجه به اینکـه نـور با سرعت C در مدت زمان t1-t2 فاصله   2×2 برابر فاصله به دلیل رفت و برگشت را پیمـوده اسـت، فاصله x به دست مـی آید:

X= ½[C(t1-t0)]

متر لیزری چیست؟

متر لیزری یک وسیله بسیار کوچک و سبک و ساده کـه با فشـردن فقط یک دکمه مـی تواند طول، سطح، حجم، زاویه، رابطه فیثاغورث و… را برای شما محاسبه و اندازه گیری کند. ابزاری بسیار وسوسه انگیز کـه ذهن هر اهل فن ( مخصوصا مهندسین عمران ) را برای خرید آن قلقلک می دهد.

مزایای متر لیزری چیست؟

سرعت و دقت قطعا لازمه کار خوب و راحت است کـه متر لیزری در حیطه وظایف خودش این دو گزینه را در خودش در کنار هم جا داده. حتما به دفعات در پروژه هـای مختلف برای اندازه گیری و برآورد متر و طول به مشکلات فراوانی دچار شده اید. در اینجا است کـه متر لیزری به کمک شما خواهد آمد. از جمله برتری هـای متر لیزری مـی توان به موارد زیر اشاره کرد:

معایب متر لیزری چیست؟

در این موضوع محدودیت کلمه ی مناسب تری است. از جمله محدودیت هـای متر لیزری مـی توان به داشتن دید مستقیم و بدون مانع نسبت به نقطـه مقابل ( که میخواهیم اندازه تا آن نقطه که اندازه گیری کنیم ) و عدم توانایی اندازه برداری قوس هـا اشاره کرد.

برند هـای موجود متر لیزری در بازار ایران کدام است ؟

لایـکا (leica)، اسـتبیـلا (stabila)، آ.اِ.گ (AEG)، استنلی (stanley)، لیـزر لاینـر (laser liner)، بـوش (bosch)، ماکیـتا (makita)، هیلتـی (Hilti)، دیـوالت (Dewalt)، دی سی ای (DCI)، تروتـک (Trotec) و… از جمله برند هـای معروف و موجود در ایران است. برند هـایی از کشور هـای پیشتاز در این تکنولوژی مانند اتریش، آلمان، امریکا، چین و … . در این رابطه پیشنهـاد و توصیه ابزار پیشه این است کـه انتخاب برنـد را به انتهـای تحقیقاتتان بسپـارید و در ابتدا به نیاز هـای خود تان، آپشن هـا و گارانتی بپردازید.

هزینه ی خرید متر لیزری

هزینه ای کـه برای این ابزار پرداخت مـی کنید بر اساس انتظار و نیازی کـه از متر لیزری دارید متفاوت است . اما می توان گفت برای کار هـای نیمه صنعتی و ساختمانی کوچک و متوسط با یک میلیون تومان می توان یک برند خوب با کارایی مناسب را تهیه کرد. بازه ی قیمتی با توجه به برند و کارایی و آپشن های آن از یک میلیون تومان موجود است تا ۶ مـیلیون و بیشتر اما با قیمتی کـه عرض شد ( اسـتعلام شده در شهریور 1401 ) می توان یه چیز خوب و کارامد خریداری کرد. قیمت و برند رو  بذارید جزو دو مورد آخر بررسی های خود.

امکانات جانبی متر لیزری

دامنه ی اندازه گیری

این مقیاس توانایی متر لیزری را در اندازه گیری معرفی مـی کند. اغلب این عدد، عددی است با مقدار کمترین 5/0 متر و بیشترین تا ۲۵۰ متر ( برای اندازه هـای بیشتر از ابزار دور سنج اسـتفاده مـی شود )

دقت اندازه گیری

تلورانس همان خطای اندازه گیری متر لیزری است کـه به صورت یک عدد با علامـت + و – روی هـم بیان مـی شود.

محاسبات اضافه

محاسبه مقادیر حجم، سطح ، جمـع و تفـریق مقادیـر، رابطه فیثاغورث، مقدار ماکزیمم( MAX) ، مـینیمم ( min ) و متوسط ( avg ) از جمله قابلیت هـایی اسـت کـه در بیشتر متر هـای لیزری وجود دارد.

حافظه متر لیزری

بعضی از مترهـای لیزری آخرین مقادیر ثبت شده ( آخرین مقدار اندازه گیری شده ) را در خود ذخیره مـی کنند. مدل هـایی هم تصاویـر عکس برداری شده از محیط را ذخیره مـی کنند.

قابلیت هـای ارتباطی

مدل هـای گران تر و بروز تر متر لیزری قابلیت اتصال از طریق بلوتوث یا WIFI به گجـت هـا و وسایل دیگر را دارند.

قابلیت هـای افزوده

برخی از مدل هـای متر لیزری به علاوه اندازه گیری قابلیـت نشـان دادن هم سطحی و تـراز و شیب را هم دارا هستند کـه بسیار زیاد کاربرد دارد. همچنین تقریبا تمامیه مدل های متر لیزری دارای خاصیـت قطـع اتوماتیـک و خودکار لیزر یا خاموش شدن متر لیزری را دارنـد کـه مدت کارکرد آن را تـا ۶ ساعت افـزایش می دهد. صفحه نمایشه های رنگی یا سیاه و سفید و یـا تاچ بودن آن از قابلیت هـایی هسـت کـه در متر لیزری مـی تواند وجود داشته باشد.

برای مطالعه مقالات بیتشر به مجله ابزار وب سایت ابزار پیشه مراجعه نمایید.

مولتی متر که بانام ولت/اهم متر نیزشناخته می‌شود،چیست وچه کاربردی دارد؟

مولتی متر و انواع آن

شاید برای شما هم به عنوان شخصی که کارهای فنی انجام می‌دهد، مولتی متر اولین وسیله‌ای است که برای عیب‌یابی وسایل الکتریکی به ذهنتان می‌رسد. همانطور که احتمالا می‌دانید مولتی متر وسیله‌ای است که چند کمیت را اندازه‌گیری می‌کند. با ما همراه باشید تا در ادامه با مولتی متر و انواع آن به طور کامل آشنا شویم.

مولتی متر

مولتی متر به انگلیسی Multimeter از دو کلمه Multi به معنی چند و Meter به معنی اندازه‌گیری یا وسیله اندازه‌گیری تشکیل شده است. البته در اینجا منظور، کمیت الکتریکی است. این ابزار چند کمیت الکتریکی مثل ولتاژ (اختلاف پتانسیل دو سر یک اِلمان)، آمپر (میزان جریان عبوری از یک اِلمان)، اُهم (میزان مقاومت یک اِلمان)، ظرفیت خازن، میزان دما، تست دیود یا ترانزیستور و… را اندازه‌گیری می‌کند.

در ابتدا به مولتی متر، اوومتر، به انگلیسی Avometer گفته می‌شد که امروزه کمتر رایج است. کلمه Avo از حروف ابتدای سه کلمه آمپر Amper، ولت Volt و اُهم Ohm گرفته شده ‌است.

این ابزار هر جا که به نوعی با برق سروکار داشته باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از جمله در تعمیرگاه‌ها، کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های برق.

انواع مولتی متر

این ابزار به چهار دسته کلی تقسیم می‌شود. عقربه‌ای(آنالوگ)، دیجیتال، رومیزی، انبری.

مولتی متر‌های ساخته شده‌ اولیه از نوع آنالوگ بود، اما پیشرفت‌های صورت‌گرفته در علم تولید این وسیله، باعث شد به‌سرعت جای خود را به مولتی متر دیجیتال بدهد. ویژگی‌هایی که باعث شد نوع دیجیتال از آنالوگ پیشی بگیرد عبارت‌اند‌ از:

عقربه‌ای (آنالوگ)

مولتی متر آنالوگ با يك ابزار اندازه‌گيری از نوع سيم پيچ متحرك آهنربای دائمي كار می‌كند. مولتی متر آنالوگ که آن را عقربه‌ای نیز می‌نامند،‌ همانطور که از نامش پیداست از نظر ظاهری از یک صفحه تشکیل شده که با خطوط درجه‌بندی شده، یک عقربه برای نمایش میزان کمیت مورد‌ نظر که با حرکت بر روی خطوط مدرج حرکت می‌کند، سلکتور(کلیدی برای انتخاب پارامتر مورد اندازه‌گیری (ولتاژ، جریان و مقاومت))، ترمینال‌ها، پتانسیومتر تنظیم صفر دستگاه و دو سیم رابط جهت ااتصال با قطعه الکتریکی کار می‌کند.

آچار به چه ابزاری گفته می شود و کاربرد های آن چیست؟

معایب و مزایای مولتی متر آنالوگ

عموماً ارزان‌تر از نمونه دیجیتال است، معمولا حجیم و اندازه بزرگی دارد و مقیاس‌های متعدد آن‌باعث سردرگمی کاربر خصوصا مبتدی‌ها می‌شود. نوع آنالوگ، قطبیت خودکار ندارد و اتصال صحیح پراب‌ها ضروری است. کارکردن با نوع آنالوگ سخت‌تر بوده و نمی‌توان از آن اعداد خیلی دقیقی به‌دست آورد. نسبت به ضربه بسیار حساس است و به همین دلیل زمان استفاده از آن باید بسیار دقت کرد که ضربه نخورد.

هرچند نوع آنالوگ این وسیله اعداد خیلی دقیقی به ما ارائه نمی‌ دهد ولی مزیت آن در این است که با عقربه‌ اش به خوبی می‌توانیم تغییرات ولتاژ را با چشم خود ببینم. این مزیت در بسیاری از موارد کاربرد فراوان دارد. از طرفی در مدل آنالوگ چون مقاومت درونی بسیار پایینی دارد، می‌تواند دقت بسیار خوبی در اندازه‌گیری جریان  داشته باشد. مولتی مترهای آنالوگ، اکثرا خطای کمتر از 50 میکروآمپر دارند.

دیجیتال

شاید بتوان گفت رایج‌ترین مولتی متر، نوع دیجیتال آن است که خود انواع مختلف با ویژگی‌های متفاوتی دارد؛ از نوع ساده تا پیشرفته که بیشتر برای مهندسین کاربردی است. در نوع دیجتال به‌جای عقربه‌ای که در نوع آنالوگ وجود، مقدار کمیت‌ها در نمایشگر، نمایش داده می‌شود و میزان کمیت با اعداد مشخص می‌شود. از جمله مزایای نوع دیجیتال این است که می‌تواند مقدار را با واحد‌های مختلف مثل میلی یا میکرو و… نمایش دهد، مثلاً میلی آمپر.