الکترود جـوشکاری یا سیم جـوش مفتولی اسـت از جنـس هـای مختلف ( عموما گرافیتی ) که دور آن توسط پوششی محافظتی به نام فلاکس پوشیده شده اسـت. به بیان بهتر این میله ی مفتولی که به کمک آن مراحل جـوش را مـیتوان انجام داد الکترود نامیده مـیشود. جنـس الکتـرودهـا به تجهیزاتی که در جـوشکاری اسـتفاده مـیشود بسیار بستگی دارد. کاربرد الکتـرود هـای جـوشکاری پر کردن فضای خالی ما بین دو سطح به صورت دائم و مستحکم مـیباشد .
گرده جوش یکی از رایج ترین مشکلاتی است که در عمل جوشکاری پدید می آید. جوشـکاری از شغل های خطرناک و قدمتدار صنعتی است، که از زمانهای گذشته فرآیندهای بسیاری برای کاهش دادن عیب های این شغل به کار گرفتـه شـده اسـت. اما تعدادی از مشکلات در جوشکاری، از گذشته تا به امروز باقی مانده است و روش مخصوصی برای از بین بردن آنها بیان نشده است. با این حال، جوشکاران ماهر تا حد زیادی می توانند از بروز عیوب جوشکاری جلو گیری کنند.
در فرآیند جـوشکاری برای پر کردن درز هـای جـوش ( در محل اتصال ) اغلب از چهـار روش اسـتفاده مـیشود که باعث افزایش گرده جـوش مـیگردد.
پرکردن درز جـوش با نوسان دایرهایپرکردن درز جـوش به شکل شکستـه و بستـهپرکردن درز جـوش در امتداد محور الکترود پرکردن درز جـوش به شکل زیکزاگدستگاه جوش چیست؟ چه کاربرد هایی دارد و نکاتی درباره ی آن
سه حرفA.W.S مخفف عبارت American Welding Society و به معنای جامعه جـوشکاران آمریکا مـیباشد اما علت طبقه بندی الکترود هـای جـوشکاری بر اساس اسـتاندارد این نهـاد مستقل، به عنوان یک اسـتاندارد بین المللی و جهانی در نظر گرفته می شود و در بسیاری از کشور هـا از جمله ایران نیز به عنوان اسـتاندارد شناسایی الکتـرود هـا به کار می رود.
حرف لاتین E قبل از یک عدد چهـار یا پنج رقمـیEXXXXX به معنای الکترود است که در روش جـوشکاری با قوس الکتـریکی از آن اسـتفاده می شود. چنانچه جـوشکاری با روش گاز انجام گیرد ( جوش کاری با گاز نوعی جوشکاری است که با حرارت متمرکز ایجاد شده از گاز صورت می گیرد ) از کلمه E اسـتفاده نشده و به جای آن از حرف RG اسـتفاده می شود.
دو یا سه رقم عدد از سمت چپ در چهـار یا پنج رقم الکترود بعد از حرف E مشخص کننده اسـتحکام کششی جـوش می باشد. به عنوان مثال E1ooxx, E60xx که منظور ۶۰k.s.i یا ۶۰۰۰۰P.S.i و ۱۰۰k.s.i یا ۱۰۰,۰۰۰منظور اسـتحکام کششی جـوش بوده که ممکن اسـت بر حسب Welded As یا تنش زدائی شده(Stress Relieved) بیان شده باشد که این امر توسط دستور العمل سازنده تایین خواهد شد.
دومین عدد از سمت راسـت بیان کننده موقعیت جـوشکاری اسـت که الکترود برای آن حـالـت طراحی و تولید شده است:
EXX1X منظور از عدد ۱ : کـاربـری الکترود جـوشکاری قابل اسـتفاده در همه موقعیت هـا است (All Position)
EXX2X منظور از عدد ۲ : کـاربـری الکترود جـوشکاری تنها برای حـالـت تخت و افقی (Flat & Horizontal) مناسب اسـت.
EXX3X منظور از عدد ۳: کاربرد الکترودهـای جـوشکاری تنها برای حـالـت Flat یا تخت در نظر گرفته مـیشود.
EXX4X منظور از عدد ۴: کاربرد این الکترود جـوشکاری در همه موقعیت هـا و مکان ها و نیز حـالـت V- down
برای مثال در مورد الکترود جـوشکاری زیر داریم :
E 60 10 که در آن E جریان برق، ۶۰ ، کشش گرده جـوش بر حسب پاوند بر اینچ مربع، ۱ قابلیت اسـتفاده از الکترود در حـالـت هـای گوناگون جـوشکاری و 0 نوع جریان است
علامت اولدر علامتهـای الکتـرود گفته شده E مشخص مـیکند که الکترود برای جـوشکاری با برق اسـتفاده مـیشود (بعضی ازالکترودهای روکش دار جـوشکاری هسـتند که با اکسی اسـتیلن از آنهـا اسـتفاده مـیشوند از جمله FC18.)
علامت دومعدد ۶ و ۰ به این معنا است که فشار کشش گرده جـوش بر حسب پوند بر اینچ مربع ( واحد انگلیسی ) اسـت و باید آن را در واحد ۱۰۰۰ ضرب کرد یعنی فشـار کشـش گرده جـوش این نوع الکترود ۶۰۰۰۰ پوند بر اینچ مربع است.
علامت سومحالات جـوش را تایین مـیکند که همیشه این عدد ۱ یا ۲ یا ۳ است. الکترود هـائی که علامت سوم آنهـا ۱ است در تمام حالت های جـوشکاری مـیتواند استفاده شود. و الـکتـرود هـائی که علامت سوم آنهـا عدد ۲ است در حـالـت افقی و سطحی مورد اسـتفاده قرار مـیگیرند. الکتـرود هـائی که عدد سوم آنهـا ۳باشد تنهـا در حـالـت افقی مورد اسـتفاده قرار گرفته می شود.
علامت چهـارمعدد چهـارم هم خصوصیات ظاهری گرده جـوش و نوع جـریان را تایین مـیکند که این عدد از ۰ شروع می شود و به ۶ ختم می گردد.
چنانچه عدد چهـارم یا آخر عدد صفر باشد کاربـرد اسـتفاده از این الکتـرودهـای جـوشـکاری فقط با جریان مستقیـم برق یا DC و با قطـب معکوس است.
نفوذ این جـوشـکاری نسبتا زیاد بوده و شکل مهره هـای جـوش آن تخت و درجـه سختی گرده جـوش تقریبا زیاد است.
اما اگر عدد چهـارم “ یک ” قرار بگبرد حالت کاربرد الکترود در جـوشکاری با برق DC , AC اسـت. شکل ظاهـری جـوش این الکتـرود صاف و در درز هـا و شکاف هـا کمـی به شکل مقعر و درجه سختـی جـوش کمـی زیاد تر از گرده اول اسـت ( AC جریان برق متنـاوب و DC جریان برق مستقیـم است. )
اگر عدد چهـارم عدد 2 باشد موارد استفاده الکترود بابرق AC , DC مـیباشد. نفوذ جـوش تقریبا متوسط و درجه سختی جـوش کمـی کمتر از دو عدد قبل بوده و نمای ظاهـری آن محدب خواهد شد.
اگر عدد چهـارم عدد 3 باشد این الکتـرود را مـیتوان با جریان برق AC متنـاوب یا جریان مستقیـم به کار گرفته شود. درجه سختـی گرده جـوش این الکتـرود کمتر از دو گرده اول و دوم و کمـی بیشتر از گرده گروه سوم خواهد بود و نیز در دارای قوس الکتریکی خیـلی آرام و نفوذ کـم و شکل ظاهری مهره هـای آن در درز هـای شکل محدب مـیباشد.
اما اگر عدد چهـارم عدد 4 باشد این الکترود را مـیتوان با جریان DC , AC نیز استفاده کرد.
موارد اسـتعمال این الکترود جـوشکاری برای شکافهـای عمیق یا در جائی که چندین گرده جـوش به روی هم لازم اسـت در نظر گرفته مـیشود.
چنانچه علامت آخر ۵ باشد به این معنیست که فقط در جریان DC مورد اسـتفاده قرار مـیگیرد و موارد کاربرد الکترودهـای جـوشکاری آن در شکافهـای باز و عمیق مـیباشد. درجه سختی گرده جـوش این الکتـرود کم و دارای قوس الکتریکی آرامـی اسـت و پوشش شیمیایی آن از گروه پوشش الکترودهـای بازی اسـت.
و در نهـایت اگر عدد آخر عدد 6 باشد. خواص و مشخـصه آن مطابق گروه ۶ اسـت با این تفاوت که با جریان Ac مورد اسـتفاده قرار مـیگیرد.
امیدواریم که از این مقاله اذت برده باشید.برای خواندن مقالات بیشتر به مجله ابزار وب سایت ابزار پیشه مراجعه نمایید.