ابزار پیشه - ترک متر چیست؟ انواع ترک متر و نکاتی درباه ی آن

در این مقاله سعی می کنیم ابتدا توضیحی مختصر در مورد گشتاور (ترک) ارایه داده سپس به معرفی ابزار ترک متر و دلیل نیاز به آن می پردازیم در ادامه انواع ترکمترها را خواهیم شناخت، امید که این مقاله مورد توجه و استفاده کاربران قرار گیرد.

گشتاور چیست؟

گشتاور نیرویی است که باعث چرخش جسم می گردد، برای مثال نیرویی که شما به درب مربا وارد آورده تا آن را باز کنید یا نیرویی که شما توسط آچار به پیچ یا مهره میاورید تا آنرا باز یا بسته نمایید.

حال این سوال مطرح میشود که زمانیکه یک پیچ را سفت کرده ایم، دقیقا آنرا به چه میزان سفت کرده ایم، آیا این مقدار نیرو قابل محاسبه است؟

این را میدانیم که بسیاری از پیچها در صنایع مختلف باید به میزان خاصی سفت شوند مانند پیچ های سرسیلندر موتور خودروها یا حتی پیچهای چرخ اتومبیل، این دو تنها دو مثال ملموس از هزاران مورد دیگر هستند.

چنانچه پیچ به اندازه کافی سفت نشود این امکان وجود دارد که بعد از زمانی به صورت خود به خود باز شود از طرف دیگر اگر پیچی بیش از حد سفت گردد ممکن است یا در همان لحظه یا بعدا ببرد که این اتفاقات در صنایع معمولا عواقب بدنبال دارند. برای جلوگیری ازین اتفاق ما نیازمند ابزاری هستیم که بتوانیم با استفاده از آن پیچ خود را به میزان گفته شده در مشخصات فنی آن سفت کنیم نام این ابزار ترکمتـر است.

ترک متر

با توجه به مطالب بالا، ترک متر یا ترکرنچ ابزاری میباشد که میزان گشتاور وارد شده به پیچ (مهره) را بر حسب یکی از سه مقیاس کیلوگرم متر، نیوتن متر و فوت پوند نشان میدهد. همچنین این ابزار  برحسب سری قابل اتصال به بکس ( درایو) به چند دسته از جمله 1/4

3/8، 1/2 ، 4/ 3، 1 اینچ و غیره تقسیم میگردند با این توضیح که نوع بسیار مصرفی آن در صنایع خودرو سازی  1/2 میباشد.

ترک متر ها از لحاظ مکانیسم به 4 گروه تقسیم میشوند، شاهینی، ساعتی، تقه ای و دیجیتال که در ادامه سعی میکنیم توضیح مختصری در مورد هر کدام ارایه دهیم.

ترک متر شاهینی

اولین گشتاور سنج که اختراع شد از این نوع بود. ترکمتر شاهینی با دارا بودن ساده ترین مکانیسم در قیاس با انواع دیگر، از قیمت  کمتری نیز برخوردار است. این ابزار شامل دو میله فلزی میباشد که یکی از آنها از یک سمت قابل اتصال به سری بکس بوده و از سمت ذیگر به دسته متصل است . بر روی این میله در انتهای نزدیک به دسته صفحه مدرجی نصب میباشد. میله دوم در انتهای نزدیک به دسته دارای فلشی میباشد که اعداد روی صفحه مدرج را نشانه گرفته است. زمانیکه با ابزار پیچی را سفت میکنیم فلش روی صفحه مدرج میزان گشتاور وارد شده به پیچ را نشان میدهد.این ابزار  رو در تصویر زیر میبینید.

ترک متر ساعتی

این دستگاه نیز همچون ترک متر شاهینی به روش مکانیکی گشتاور را نشان میدهد و تا حدود زیادی مکانیسم شبیه به آن دارد. در روی بدنه ابزار ( نزدیک به دسته) ساعتی مدرج همراه با عقربه نصب شده است که هنگام وارد آوردن  نیرو به سر پیچ، عقربه  میزان گشتاور وارد شده را نشان میدهد. ازاین نوع ابزار  بیشتر در بخشهای کنترل کیفیت و برای تست گشتاور پیچهای بسته شده استفاده میگردد.

برای مشاهده ترکمتر ساعتی هزبرن مدل 71020008 کلیک کنید.

ترک متر تقه ایی

پر مصرف ترین نوع این ابزار  که در اکثر صنایع همچون خودرو سازی و نفت و گاز استفاده میگردد ترک متر تقه ای میباشد. از جمله مزایای این نوع  میتوان به قیمت مقرون به صرفه و دقت بالای آن اشاره کرد.این ابزار  در قسمت دسته دارای پیچ تنظیم گشتاور بوده که امکان تغییر در گشتاور را به کاربر میدهد. مکانیسم داخلی آن از فنر بهره میگیرد و تنظیم گشتاور در واقع با فشردن یا آزاد کردن فنر میسر است. زمانیکه ابزار به  میزان گشتاور تنظیمی رسید صدای تقه از آن به گوش میرسد که دلیل نامگذاری این ابزار هم همین است.

در زیر تصویر ترکمتر تقه ایی هزبرن مدل 7014210  رو با هم میبینیم.

ترک متر دیجیتال

در این مدل صفحه نمایش به صورت دیجیتال میباشد و انرژی لازم جهت کاراین صفحه معمولا توسط باطری های آن  میسر میشود.این ابزار  معمولا  زمانی که  به گشتاور ازپیش تعیین شده میرسند کاربر را با ایجاد صدا و یا لرزش در قسمت دسته آگاه میکنند. همچنین برای تنظیم این ابزار هم معمولا دو پارامتر باید تنظیم شوند یکی میزان گشتاور مورد نظر و دیگری درصد خطا. به این ترتیب هر چه کار نیازمند دقت بالاتری باشد باید درصد خطای کمتری را انتخاب کرد. از این آچار ترک در صنایع مختلف همچون خودرو سازی ، هواپیما سازی و خطوط مونتاژ استفاده میکنند.

یکی از شرکت هایی که اقدام به تولید ترک متر دیجیتال فوق حرفه ایی در دنیا می نماید شرکت هزت آلمان است که این ابزار در فروشگاه اینترنتی ابزار پیشه موجود میباشد و شما تنها با یک تماس میتوانید از نحوه خرید آن ها مطلع شوید.

نکاتی در مورد نحوه صحیح نگهداری از ترک متر ها

همانطورکه میدانیم ترک متر به نوعی ابزار دقیق حساب شده و میزانی را که به ما نشان میدهد برای ما حکم مقیاس صحیح را دارد بنابراین همیشه باید در نگهداری آن کوشا باشیم و همچنین آنرا را بسته به نیاز و میزان کارمان به صورت ادواری توسط شرکتهای معتبر کالیبره کنیم.

از مهمترین مسایلی که باید همیشه مد نظر داشته باشیم این است که به ترک متر ضربه محکم وارد نکنیم برای مثال سعی کنیم هیچگاه از دستمان یا از روی میز کار نیوفتد. همچنین بهتراست پیچ را ابتدا با ابزار دیگری سفت نموده و فقط  در آخر کار برای رساندن به گشتاور مورد نیاز از ترکمتر استفاده کنیم. برای باز کردن پیچ از ترکمتر استفاده نکنیم و نیز زمانی که کار روزانه مان با آن تمام شد ابزار را به حالت خلاص قرار دهیم. اگر این موارد را رعایت کنیم میتوانیم با خیال راحت از این ابزار استفاده کرده و به دقت ابزار خود اطمینان داشته باشیم.

در صورتی که ترک متر شما  به کالیبراسیون،تعمیر و یا سرویس نیازدارد کارشناسان ما با  به روز ترین دستگاه ها و استفاده از با کیفیت ترین قطعات این کار را برای شما انجام میدهند تا شما با خیالی راحت از این ابزار استفاده نمایید.